Proza, góry i muzyka

czwartek, 9 stycznia 2025

Z cyklu : Sztuka Japonii : Kawase Hasui

 

Ostatnio pisałam o mistrzu Hiroshige Utagawie, jednym z największych mistrzów drzeworytu japońskiego, dziś przedstawię kolejnego przedstawiciela tego gatunku. 

Poniżej : Obraz Świątynia Zojo - ji w śniegu, Shiba 1925 

Ś


Foto z Pinteresta 

Kawase Hasui japoński malarz, wybitny pejzażysta oraz drzeworytnik (w stylu ukiyo i shin - hanga)   urodził się 18 maja 1883 roku, a zmarł 7 listopada 1957 w kupieckiej rodzinie w  Tokio. Z początku znany był jako Bunjiro Kawase. Jako młodzik bardzo chciał być artystą, ale nie mógł sobie na to pozwolić, ponieważ rodzice naciskali na to by zajął się rodzinnym biznesem. Dopiero, gdy firmą zajęła się jego siostra wraz z mężem, Kawase mógł pomyśleć o twórczości artystycznej. Kiedy przyszły artysta poszedł do Kiyokaty Kaburagiego (1878 - 1972)  mistrza od portretów kobiecych z prośbą o możliwość studiowania u niego sztuki drzeworytu, ten odmówił ze względu na zbyt późny wiek ( Hasui miał wówczas 26 lat) i namówił do nauki zachodniego stylu malarstwa. Kawase zgłosił się do mistrza Saburosuke Okady (1869 - 1929) od którego pobierał nauki w zakresie wspomnianego malarstwa zachodniego. Po dwóch latach studiowania u mistrza Okady wrócił do Kaburagiego, który wreszcie zgodził się go przyjąć i uczył go sztuki drzeworytu w stylu ukiyo - e oraz nihonga.  




NIHONGA to termin określający malarstwo japońskiego, które powstawało przy użyciu trasycyjnych technik i materiałów malarskich ( tuszu i papieru) w odróżnieniu do malarstwa w stylu zachodnim yoga, które to czerpało z europejskiej tradycji oraz technik (np. olejnej). Określenia tego zaczęto używać w okresie Meiji podczas szybkiej modernizacji i westernizacji Japonii. Celem twórców w tym nurcie było zachowanie tradycyjnej sztuki japońskiej (malarstwa i kaligrafii ), a także stworzenie nowoczesnej tożsamości kulturowej Japończyków. Artyści nihonga odwoływali się głównie do dawnych szkół malarstwa japońskiego yamato - e, szkoły Rinpa oraz malarstwa chińskiego, między innymi malarzy szkoły Kano. Nie powielali oni tylko dawnych wzorów, lecz adoptowali je i rozwijali by dopasować je do zmieniającej się sytuacji społeczno - artystycznej. 

Hawase skupiał się przede wszystkim na tworzeniu akwareli ukazujących aktorów, życie codzienne i w końcu pejzaże, które zazwyczaj publikowano jako ilustracje książkowe, a także w gazetach ostatnich lat okresu Meiji i we wczesnym okresie Taisho. Zauroczony serią Ośmiu widoków jeziora Biwa autorstwa mistrza shin - hanga Shinsui Ito (1898 - 1972) poprosił o pomoc w publikacji własnych dzieł wydawcę, który znany był jako Shozaburo Watanabe, a ten kazał Hawase wykonać trzy eksperymentalne odbitki. Gdy wydawca przekonał się, co do talentu młodego artysty opublikował jego dzieła w sierpniu 1918 roku. Były to następujące prace : 

* Serie Dwanaście widoków Tokio, Osiem widoków południowego wschodu oraz pierwsze Wspomnienia z podróży z 16 rycinami wydano w 1919 roku, każdą dwa razy. 

Seria dwunastu grafik zatytułowana "Kolekcja scen z Japonii", którą rozpoczął w 1922 roku nie została ukończona przez wielkie trzęsienie ziemi w Kanto w 1923, które zniszczyło warsztat Watanabe , w tym matryce jeszcze nie sprzedanych grafik i szkicowników. Po powrocie z podróży po regionach Hokuriku, San'in oraz San' yo w 1924 roku Kawase ukazał światu trzecią serię szkiców pod tytułem Wspomnienia z podróży. Współpraca Kawase z wydawcą Watanabe  - propagatorem ruchu odnowy drzeworytu - trwała 40 lat. W 1956 roku nadano artyście tytuł Żywego Skarbu Narodowego Japonii. Prace Kawase stały się bardzo popularne również na zachodzie dzięki amerykańskiemu kolekcjonerowi i marszandowi Robertowi O. Mullerowi ( 1911 - 2003). Dzieła tego japońskiego malarza i drzeworytnika to przede wszystkim pejzaże - także miejskie - oparte na szkicach wykonanych w stolicy i  w czasie podróży po Japonii, jednakże nie przedstawiały one miejsc znanych z piękna pejzaży ani odniesień do poezji i literatury lub wydarzeń historycznych typowych dla wcześniejszych mistrzów ukiyo - e jak Utagawa Hiroshige czy Hokusai Katsushika. Hawase pragnął pokazywać ludziom miejsca spokojne oraz mało znane w Japonii. Uważał się za realistę. Wykorzystywał umiejętności wyuczone na studiach nad sztuką zachodnią. Tak jak Hiroshige tworzył grafiki ukazujące miejsca do których podróżował oraz krajobrazy ujmowane w deszczu i śniegu. Potrafił uchwycić naturalistyczne światło, odpowiednio cieniować, ale nie podpisywał i nie tytułował dzieł tak jak to robił Mistrz Utagawa. Zostawił po sobie wiele grafik i akwareli, duża część prac była tematycznie związana z drzeworytami, był również autorem obrazów olejnych, tradycyjnych wiszących zwojów kakemono oraz kilku parawanów byobu, lecz najwięcej sławy przyniosły mu właśnie wspaniałe drzeworyty. Kawase Hasui i Hiroshi Yoshida (1876 - 1950) są uważani za największych artystów, którzy tworzyli w stylu shin hanga i znani głównie z grafik ukazujących krajobrazy. 


Kakemono ( czasem używa się nazwy kakejiku) to obraz malowany na papierze albo jedwabiu, przedstawiający też kaligrafię, następnie naklejany na jedwab lub brokat, zazwyczaj wiesza się go na ścianie. Górna i dolna krawędź takiego obrazu mocowane są zwykle do drewnianych drążków, które ułatwiają jego zwijanie. Kakemono jest obowiązkowym elementem dekoracyjnym pomieszczenia - chashitsu - w którym się odbywa ceremonia picia herbaty - tzw. chanoyu - i częstym w ryokanach ( zajazdy, hotele, gospody). Obraz taki umieszcza się w specjalnej wnęce o nazwie tokonoma w towarzystwie odpowiednio dobranych kwiatów (chabana) w wazonie zwanym hana - ire. 


Shin - hanga - co dosłownie oznacza nowe grafiki, ale był to też ruch artystyczny z początku XX wieku w Japonii  - okresy Taisho i Showa - który był swoistym renesansem tradycyjnej sztuki ukiyo - e z okresu Edo i Meiji ( XVII - XIX wiek). Ruch ów utrzymywał tradycyjny system współpracy ukiyo - e zwany hanmoto, w którym w procesie powstawania danego dzieła brali udział kolejno artysta, rzeźbiarz,drukarz i wydawca, w odróżnieniu do ruchu sosaku - hanga, który propagował zasady samodzielnego rysowania, rzeźbienia i drukowania. Zgodnie z tym artysta powinien działać samodzielnie na wszystkich etapach powstania swojej sztuki. Rozkwit tej sztuki przypadł na lata 1915 - 1942, a potem powrócił w latach 1946 - 1950. Japońscy twórcy zainspirowani europejskim impresjonizmem stosowali w swoje sztuce zachodnie elementy oraz techniki  takie jak metody operowania światłem, nastrojem i wrażeniem, portretowali jednak ściśle tradycyjną tematykę czyli krajobrazy (fukei - ga), znane miejsca (meisho) piękne kobiety, aktorów kabuki (yakusha - e), ptaki i kwiaty ( kacho - e).  


Poniżej obraz Kobieta po kąpieli Goyo Hashiguchi, 1915 

zdjęcie z Wikipedii 




GŁÓWNE PRACE KAWASE HASUI 


* Dwanaście scen z Tokio (1919 - 1921) 

* Wybór scen z Japonii (1922 - 1926) 

*  Śnieg w świątyni Zojo - ji (1925) 

* Złoty Pawilon w Hiraizumi w śniegu (1957 - ostatnia praca Kawase) 


A teraz trochę grafiki która przedstawia poszczególne dzieła Hawase 


Poniżej : Pawilon Kyonghoiru, okres Showa 



Poniżej : Droga do Nikko 


Poniżej : Wieczór w Tagonoura 




Poniżej : Świątynia Kiyomizu w śniegu, 1932 


Poniżej : Widok na ogród i górę Fuji 


Poniżej : Księżyc nad mostem Akebi 



Poniżej : Jezioro Matsubara 


Poniżej : Most wiszący. Góra Gyodo koło Ashikagi 

Poniżej : Wieczór w Kawarago 



Poniżej : Wioska Tamiya, Saitama 1941




Poniżej : Świątynia Kuon na górze Minibu, okres Showa 

Poniżej : Góra Fuji po śniegu 


Poniżej : Świątynia Chunum w Korei 


Poniżej : Świątynia Tenno - ji w Osace 


Poniżej : Wieczór w Itako 


Poniżej : Piękne ujęcie zimowej nocy 

Trudno się nie zakochać w tych klimatycznych obrazkach. '


Poniżej : Shinagawa 



Spróbujecie wybrać ten jeden jedyny obraz, który najbardziej Wam się podoba? Spróbujcie o ile to możliwe. Powiem Wam, że ja mam z tym spory kłopot. Kawase Hasui ma tyle wspaniałych dzieł pełnych spokoju i harmonii oraz niepowtarzalnych kolorów, że naprawdę wybranie jednego tego najwspanialszego jest okropnie trudne. Nazywają go mistrzem spokojnego drzeworytu i wcale mnie to nie dziwi. Oglądając jego dzieła widzimy i czujemy ten spokój całym sobą. Sztuka drzeworytu jest wprost niepowtarzalna. Wyobraźcie sobie jak trudne musiało być wykonanie tak pięknego kolorowego drzeworytu. Niesamowicie urzekły mnie te zimowe pejzaże, te z deszczem i te z górą Fuji. Trzeba było wielkich umiejętności oraz cierpliwości by zrobić wrażenie na odbiorcach. Dla mnie Kawase to człowiek wielce ambitny, pełen pasji, wierny swojej sztuce, która zachwyca dziś każdego. Jego sztuka jest inna niż sztuka van Gogha czy Monet, ale na upartego znajdziemy podobieństwa, jak choćby ukazanie sielskiego prostego życia, pięknych miejsc, zwyczajnych ludzi, bogactwo kolorów, częste nocne motywy, Vincent również lubił malować noc, wodę, mosty, łodzie. Zauważyliście te podobieństwa? 

Mam nadzieję, że post Wam się spodobał i że polubiliście sztukę Kawase Hasui. Czekam na Wasze wrażenia na temat jego nieziemskich dzieł. Dziękuję za zainteresowanie.    









Źródła internetowe : 










46 komentarzy:

  1. Fascynujący post Kasiu. Dowiedziałem się wielu ciekawych rzeczy, pozdrowienia .

    OdpowiedzUsuń
  2. Ps. I faktycznie Kasiu są nieziemskie, sztuka Wschodu jest tak inna od naszej , ale piękna i godna rzeczywiście zainteresowania i przyjrzenia się jej bliżej. Jeszcze raz pozdrawiam .

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To prawda Jardianie, zupełnie inna. Ale druk Europa przejęła z Chin. Dziękuję bardzo za pamięć i wizytę.

      Usuń
  3. Ja nie jestem w stanie wybrać tylko jednego obrazu. Świetny wpis.

    OdpowiedzUsuń
  4. Bardzo ciekawy post. Piękne prace, trudno wybrać tylko jeden obraz... :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Zgadza się Urocznico. Wybór jednego zdaje się niemożliwy. Dzięki i pozdrawiam serdecznie

      Usuń
  5. Oh, these are so lovely! I love the ones with the snow! All are so stunning! Such a beautiful post! Thanks for all your research and more. Happy January! All the best to your creativity!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Thank You very much Ellie. Im very very happy You liked it

      Usuń
  6. I was not aware of this artist, actually. Thank you for the amazing introduction. Love his stunning art. I can see it inspiring many different ways. Thanks so much!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Thank You for a visit and Im glad You like it 😀♥️ Hugs

      Usuń
  7. Dzięki za przedstawienie postaci Kawase Hasui. Podobają mi się jego prace, są egzotyczne. No i te kolory!
    Pozdrawiam serdecznie Kasiu :)

    OdpowiedzUsuń
  8. Bardzo ładne. :)
    P.S. Most wiszący chyba się zgubił gdzieś. Jest podpis, nie ma zdjęcia. Chyba że to tylko u mnie nie widac, to przepraszam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Całkiem możliwe, że wcięło przy wrzucaniu i nie zauważyłam 😀 zaraz sprawdzę

      Usuń
  9. Świetny post! Kawase Hasui to naprawdę fascynujący artysta, który potrafił uchwycić spokój i piękno Japonii w taki sposób, że nie sposób się nie zachwycić. Masz rację, wybór jednego obrazu jest absolutnie trudny, bo każdy z nich ma w sobie coś wyjątkowego. Mnie również najbardziej urzekły te zimowe pejzaże i obrazy z Fuji – widać w nich niesamowitą harmonię i spokój, który emanuje z każdego szczegółu. Te prace są jak zaproszenie do świata pełnego ciszy i refleksji. Fajnie, że porównałaś styl Hasui do van Gogha i Moneta – rzeczywiście, widać pewne podobieństwa, szczególnie w uchwyceniu nastroju i światła. Dzięki za podzielenie się tymi niesamowitymi dziełami!






    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Bardzo mi miło Aniu ♥️ dziękuję. Chciałoby się mieć na ścianie takie dziełka, jeszcze w dużym rozmiarze. Fantastyczne

      Usuń
  10. Jakie śliczne i nietuzinkowe obrazy! Zdecydowanie bardzo trudno jest wybrać ten jeden jedyny i naj. Pozdrawiam serdecznie

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Bardzo zróżnicowane. Ja sobie nie wyobrażam tak dłubać. Ile mu to musiało czasu zabrać? Majstersztyk

      Usuń
  11. Te obrazy są nietuzinkowe i zdecydowanie czuć w nich ducha japońskiej kultury. Każdy z nich bardzo mi się podoba. I jak napisałaś no trudno się w nich nie zakochać <3 cieplutko pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tchną wielkim spokojem i harmonią.

      Usuń
    2. To zdecydowanie. Generalnie sztuka japońska ma w sobie wiele spokoju i harmonii. Japończycy mam wrażenie uwielbiają detale, piękno w każdej rzeczy. Można to dostrzec niemalże na każdym roku.

      Usuń
  12. Nie słyszałam o tym artyście. Jego dzieła są wspaniałe, trudno wybrać ten najpiękniejszy :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To prawda Haniu bardzo dziękuję za wizytę. Spokojnej nocy

      Usuń
  13. Wspaniały wpis moja Kochana. Cudowna sztuka, która niezaprzeczalnie ma coś w sobie, coś co przyciąga i intryguje. Sama nie mogę oderwać oczu od tych arcydzieł. Nie sposób wybrać najlepszego, bo wszystkie są interesujące i myślę, na tym samym poziomie. Twórczy wpis bardzo, inspirujący i pełen ciekawostek. Bardzo miło się go czytało!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Cześć Kochana ciesze się ogromnie że i Tobie spodobały się dzieła Kawase. Najbardziej mi się podoba u niego kolorystyka. Pozdrawiam serdecznie 😀

      Usuń
  14. Kasiu! Jakże mi miło, że dzielisz się swoją pasją i fascynacjami. Prace Kawase Hasui są rzeczywiście wyjątkowe. Najbardziej podoba mi się:
    Jezioro Matsubara,
    Wieczór w Tagonoura,
    Shinagawa.
    Ale wszystkie prace są wykonane z dbałością o szczegóły i pełne ekspresji.
    Dobrego tygodnia życzę. Serdecznie pozdrawiam 🤗

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak MaB. Nawet widać w nich tę dbałość o szczegóły. Bardzo staranne wykonanie.

      Usuń
  15. Witaj Kasiu
    Jakie te obrazy są piękne. Jestem mini dosłownie urzeczona. Trudno byłoby wybrać ten naj...
    Pozdrawiam serdecznie i jak zawsze dobre myśli przesyłam

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak, wspaniałe obrazy Ismenko. Dziękuję za odwiedziny 😀

      Usuń
    2. Zawsze w weekend zaglądam do Ciebie Kasiu i...
      Pozdrawiam końcówką stycznia

      Usuń
    3. Nie, Kochana nie zjadło tylko musiałam zatwierdzić a dopiero wstałam. Śpioch ze mnie dziś 😀

      Usuń
    4. A... nie zauważyłam. U mnie jest tak samo. Ale czasem u innych zjada moje komentarze, chociaż ich nie cenzurują:)))
      Pozdrawiam coraz jaśniejszym dniem

      Usuń
  16. Mi azjatyckie obrazy głównie kojarzą się z Mangą. Ale ten styl, który przedstawiasz jest naprawdę bardzo ciekawy.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję za uwagę. Cieszę się że przypadły Ci do gustu. Pozdrowionka

      Usuń
  17. Moja starsza córa przeżywa fascynację Japonią :) Sztuka tego kraju mnie także bardzo się podoba :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Witajcie w klubie Kochane Dziewczynki ♥️😃 super pasja

      Usuń
  18. Bardzo ciekawy wpis, japońska sztuka ma w sobie coś magicznego, można na nią patrzeć godzinami :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak to prawda. Drzeworyty szczególnie przypadły mi do gustu. Piękne i barwne scenki sycą oczy. Dziękuję bardzo Kochana ❤️

      Usuń
  19. Ciekawy wpis, a obrazy klimatyczne. Z Japonią sama mam zaś ostatnio kontakt głównie za sprawą mang. :)

    OdpowiedzUsuń
  20. Przeciekawy wpis i obrazy/grafiki piękne. Nie pogardziłabym na przykład kolekcją pocztówek, które je przedstawiają!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Pocztówki można kupić w sklepiku w Muzeum Manggha u nas w Krakowie. Pocztówki i zakładki do książek mają przepiękne.

      Usuń