Ostatnio pisałam o mistrzu Hiroshige Utagawie, jednym z największych mistrzów drzeworytu japońskiego, dziś przedstawię kolejnego przedstawiciela tego gatunku.
Poniżej : Obraz Świątynia Zojo - ji w śniegu, Shiba 1925
Ś
Kawase Hasui japoński malarz, wybitny pejzażysta oraz drzeworytnik (w stylu ukiyo i shin - hanga) urodził się 18 maja 1883 roku, a zmarł 7 listopada 1957 w kupieckiej rodzinie w Tokio. Z początku znany był jako Bunjiro Kawase. Jako młodzik bardzo chciał być artystą, ale nie mógł sobie na to pozwolić, ponieważ rodzice naciskali na to by zajął się rodzinnym biznesem. Dopiero, gdy firmą zajęła się jego siostra wraz z mężem, Kawase mógł pomyśleć o twórczości artystycznej. Kiedy przyszły artysta poszedł do Kiyokaty Kaburagiego (1878 - 1972) mistrza od portretów kobiecych z prośbą o możliwość studiowania u niego sztuki drzeworytu, ten odmówił ze względu na zbyt późny wiek ( Hasui miał wówczas 26 lat) i namówił do nauki zachodniego stylu malarstwa. Kawase zgłosił się do mistrza Saburosuke Okady (1869 - 1929) od którego pobierał nauki w zakresie wspomnianego malarstwa zachodniego. Po dwóch latach studiowania u mistrza Okady wrócił do Kaburagiego, który wreszcie zgodził się go przyjąć i uczył go sztuki drzeworytu w stylu ukiyo - e oraz nihonga.
NIHONGA to termin określający malarstwo japońskiego, które powstawało przy użyciu trasycyjnych technik i materiałów malarskich ( tuszu i papieru) w odróżnieniu do malarstwa w stylu zachodnim yoga, które to czerpało z europejskiej tradycji oraz technik (np. olejnej). Określenia tego zaczęto używać w okresie Meiji podczas szybkiej modernizacji i westernizacji Japonii. Celem twórców w tym nurcie było zachowanie tradycyjnej sztuki japońskiej (malarstwa i kaligrafii ), a także stworzenie nowoczesnej tożsamości kulturowej Japończyków. Artyści nihonga odwoływali się głównie do dawnych szkół malarstwa japońskiego yamato - e, szkoły Rinpa oraz malarstwa chińskiego, między innymi malarzy szkoły Kano. Nie powielali oni tylko dawnych wzorów, lecz adoptowali je i rozwijali by dopasować je do zmieniającej się sytuacji społeczno - artystycznej.
Hawase skupiał się przede wszystkim na tworzeniu akwareli ukazujących aktorów, życie codzienne i w końcu pejzaże, które zazwyczaj publikowano jako ilustracje książkowe, a także w gazetach ostatnich lat okresu Meiji i we wczesnym okresie Taisho. Zauroczony serią Ośmiu widoków jeziora Biwa autorstwa mistrza shin - hanga Shinsui Ito (1898 - 1972) poprosił o pomoc w publikacji własnych dzieł wydawcę, który znany był jako Shozaburo Watanabe, a ten kazał Hawase wykonać trzy eksperymentalne odbitki. Gdy wydawca przekonał się, co do talentu młodego artysty opublikował jego dzieła w sierpniu 1918 roku. Były to następujące prace :
* Serie Dwanaście widoków Tokio, Osiem widoków południowego wschodu oraz pierwsze Wspomnienia z podróży z 16 rycinami wydano w 1919 roku, każdą dwa razy.
Seria dwunastu grafik zatytułowana "Kolekcja scen z Japonii", którą rozpoczął w 1922 roku nie została ukończona przez wielkie trzęsienie ziemi w Kanto w 1923, które zniszczyło warsztat Watanabe , w tym matryce jeszcze nie sprzedanych grafik i szkicowników. Po powrocie z podróży po regionach Hokuriku, San'in oraz San' yo w 1924 roku Kawase ukazał światu trzecią serię szkiców pod tytułem Wspomnienia z podróży. Współpraca Kawase z wydawcą Watanabe - propagatorem ruchu odnowy drzeworytu - trwała 40 lat. W 1956 roku nadano artyście tytuł Żywego Skarbu Narodowego Japonii. Prace Kawase stały się bardzo popularne również na zachodzie dzięki amerykańskiemu kolekcjonerowi i marszandowi Robertowi O. Mullerowi ( 1911 - 2003). Dzieła tego japońskiego malarza i drzeworytnika to przede wszystkim pejzaże - także miejskie - oparte na szkicach wykonanych w stolicy i w czasie podróży po Japonii, jednakże nie przedstawiały one miejsc znanych z piękna pejzaży ani odniesień do poezji i literatury lub wydarzeń historycznych typowych dla wcześniejszych mistrzów ukiyo - e jak Utagawa Hiroshige czy Hokusai Katsushika. Hawase pragnął pokazywać ludziom miejsca spokojne oraz mało znane w Japonii. Uważał się za realistę. Wykorzystywał umiejętności wyuczone na studiach nad sztuką zachodnią. Tak jak Hiroshige tworzył grafiki ukazujące miejsca do których podróżował oraz krajobrazy ujmowane w deszczu i śniegu. Potrafił uchwycić naturalistyczne światło, odpowiednio cieniować, ale nie podpisywał i nie tytułował dzieł tak jak to robił Mistrz Utagawa. Zostawił po sobie wiele grafik i akwareli, duża część prac była tematycznie związana z drzeworytami, był również autorem obrazów olejnych, tradycyjnych wiszących zwojów kakemono oraz kilku parawanów byobu, lecz najwięcej sławy przyniosły mu właśnie wspaniałe drzeworyty. Kawase Hasui i Hiroshi Yoshida (1876 - 1950) są uważani za największych artystów, którzy tworzyli w stylu shin hanga i znani głównie z grafik ukazujących krajobrazy.
Kakemono ( czasem używa się nazwy kakejiku) to obraz malowany na papierze albo jedwabiu, przedstawiający też kaligrafię, następnie naklejany na jedwab lub brokat, zazwyczaj wiesza się go na ścianie. Górna i dolna krawędź takiego obrazu mocowane są zwykle do drewnianych drążków, które ułatwiają jego zwijanie. Kakemono jest obowiązkowym elementem dekoracyjnym pomieszczenia - chashitsu - w którym się odbywa ceremonia picia herbaty - tzw. chanoyu - i częstym w ryokanach ( zajazdy, hotele, gospody). Obraz taki umieszcza się w specjalnej wnęce o nazwie tokonoma w towarzystwie odpowiednio dobranych kwiatów (chabana) w wazonie zwanym hana - ire.
Shin - hanga - co dosłownie oznacza nowe grafiki, ale był to też ruch artystyczny z początku XX wieku w Japonii - okresy Taisho i Showa - który był swoistym renesansem tradycyjnej sztuki ukiyo - e z okresu Edo i Meiji ( XVII - XIX wiek). Ruch ów utrzymywał tradycyjny system współpracy ukiyo - e zwany hanmoto, w którym w procesie powstawania danego dzieła brali udział kolejno artysta, rzeźbiarz,drukarz i wydawca, w odróżnieniu do ruchu sosaku - hanga, który propagował zasady samodzielnego rysowania, rzeźbienia i drukowania. Zgodnie z tym artysta powinien działać samodzielnie na wszystkich etapach powstania swojej sztuki. Rozkwit tej sztuki przypadł na lata 1915 - 1942, a potem powrócił w latach 1946 - 1950. Japońscy twórcy zainspirowani europejskim impresjonizmem stosowali w swoje sztuce zachodnie elementy oraz techniki takie jak metody operowania światłem, nastrojem i wrażeniem, portretowali jednak ściśle tradycyjną tematykę czyli krajobrazy (fukei - ga), znane miejsca (meisho) piękne kobiety, aktorów kabuki (yakusha - e), ptaki i kwiaty ( kacho - e).
Poniżej obraz Kobieta po kąpieli Goyo Hashiguchi, 1915
_Yokugo_no_onna_(cropped_and_compressed)_01.jpg)
GŁÓWNE PRACE KAWASE HASUI
* Dwanaście scen z Tokio (1919 - 1921)
* Wybór scen z Japonii (1922 - 1926)
* Śnieg w świątyni Zojo - ji (1925)
* Złoty Pawilon w Hiraizumi w śniegu (1957 - ostatnia praca Kawase)
A teraz trochę grafiki która przedstawia poszczególne dzieła Hawase
Poniżej : Pawilon Kyonghoiru, okres Showa
.jpg)
Mam nadzieję, że post Wam się spodobał i że polubiliście sztukę Kawase Hasui. Czekam na Wasze wrażenia na temat jego nieziemskich dzieł. Dziękuję za zainteresowanie.
Fascynujący post Kasiu. Dowiedziałem się wielu ciekawych rzeczy, pozdrowienia .
OdpowiedzUsuńPs. I faktycznie Kasiu są nieziemskie, sztuka Wschodu jest tak inna od naszej , ale piękna i godna rzeczywiście zainteresowania i przyjrzenia się jej bliżej. Jeszcze raz pozdrawiam .
OdpowiedzUsuń